فیلامنت‌ها را در همه ساختار صنعت نساجی باید یکی از اصلی‌ترین گونه الیاف به حساب آورد. در این نوشته می‌خواهیم درباره نخ فیلامنت و هر آنچه باید درباره این نخ بدانیم ، صحبت می‌کنیم. پس در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
نخ فیلامنت یا نخ BFC چیست؟
نخ فیلامنت یا همان نخ BFC به گونه‌ای از نخ‌های حجیم می‌گویند که کاربردهای بسیار خوبی دارند و می‌توان از آن‌ها در پارچه‌های مختلفی بهره برد که از جمله استفاده این نوع نخ‌ها در پارچه ملحفه هتلی، ماده اولیه این نوع نخ پلی پروپیلن می باشد. این گونه نخ‌ها برخلاف بسیاری از نخ‌های دیگر از حجم بالایی برخوردار هستند. نخ فیلامنت ترکیبی از لایه‌های الیاف هستند که با دستگاه نخ ریسی تولید می‌شوند. همچنین لازم به ذکر است که نخ‌های فیلامنت در مقایسه با نخ‌های اسپان یک شکل و یکپارچه تر هستند و بسیار نرم تر و براق تر هستند و باید گفت نرمی و براقی نخ‌های فیلامنت تا حدود زیادی مشابه ساتین است. نخ‌های فیلامنت از مقاومت و استحکام زییادی برخوردار هستند.
کاربرد نخ فیلامنت
از کاربردهای بسیار خوب نخ‌های فیلامنت به صنایع تولید فرش‌های ماشینی، گونه‌های مختلف زیر اندازها، موکت، گلیم فرش‌ها، نخ کاموا، خامه فرش، کفپوش، رومبلی و روفرشی اشاره نمود. همین طور این نوع نخ‌ها جهت منسوجاتی دیگری که به نخ‌های حجیمی که ضریب پوشانندگی زیادی را دارا می‌باشند نیز احتیاج داشته باشند هم استفاده لازم به عمل خواهد آمد. نوع دیگری نیز از نخ‌های فیلامنتی تحت عنوان نخ فیلامنت پلی استر وجود دارد که برای تولید پارچه روتختی، پارچه پرده، ملحفه و پارچه لباس کاربرد دارد.
نحوه تولید نخ فیلامنت
تولید نخ فیلامنت با توجه به فرآیند ذوبریسی نخ فیلامنت به صورت طبقاتی از بالا به پایین حاصل می‌گردد. به طور معمول دستگاه‌های تولید نخ فیلامنت در سه طبقه اصلی طی فرآیندی از بالا به پایین به صورت تمام اتوماتیک حاصل می‌گردد. در طبقه سوم گرانول پلی پروپیلن به همراه مستربچ پلی پرو پیلن در مخزن‌های اکسترودر به نسبت قابل توجهی ترکیب و وارد اکسترودرهای دوماردون فیلتردار می‌شوند. ماده خمیری ذوبی گونه فیلامنت یکدستی حاصل می‌گردد و پس از عبور از فیلترهای اکسترودر، ماده اولیه نخ فیلامنت حاصل شده و وارد دوش یا قالب‌های تشکیل فیلامنت شده و به طبقه دوم وارد می‌شود. تعداد فیلامنت یا رشته نخ‌های فیلامنت به تعداد سوراخ‌های قالب خروجی بستگی داشته که به طور معمول هر رشته نخ از 140 تا 288 سوراخ متغیر است. خروج مواد اولیه نخ فیلامنت از قالب‌های دارای حرارت خروجی اکسترودر به مانند خروجی یکنواخت آب از دوش حمام بوده و به همین دلیل به سوراخ‌های خروج قالب، دوش اکسترودر نیز گفته می‌شود. مواد از بالای طبقه دوم تا پایین طبقه در یک خط راست موازی با عبور از جریان هوای سرد چیلر در کابین چیلر خنک شده و آماده ورود به طبقه اول یا طبقه وایندر فیلامنت می‌شود. سرامیک‌های جداکننده نخ، گودت‌های سیلندر مانند حرارت‌دار چرخان، روغن اسپین فینیش فیلامنت، لوله تکس‌های حجم دهنده، کابین فشار مینگل، جداکننده‌ها، هرزگردها و در انتهای داستان نخ فیلامنت وایندرهای چرخان دوک فیلامنت مسیر پرپیچ و خم تولید نخ فیلامنت در طبقه اول یا همکف دستگاه ذوبریسی نخ فیلامنت می‌باشد. وایندرهای تولید فیلامنت به صورت اتوماتیک دوک نخ کامل شده را با فرمان اپراتور آماده بسته بندی می‌کند. وزن دوک‌های نخ به طور معمول حدود 5 کیلوگرم می‌باشد.
الیاف پلی پروپیلن چه نوع الیافی است؟
الیاف پلی پروپیلن بعد از پلی و استر پنبه، سومین الیاف بسیار مهم صنعت نساجی به حساب می‌آید که به وسیله پلیمریزاسیون پروپیلن به شکل یک پلیمر خطی ساخته و به اختصار p.p نام گذاری شده است. مواد اولیه این گونه نخ‌ها یعنی نخ فیلامنت، پلی پروپیلن در دمای بین 180 الی 220 درجه به ذوب می‌رسند و باعث به وجود آمدن رشته‌های فیلامنت می‌شوند، که به کار گرفتن فیلامنت‌ها و با کنار هم قرار دادن آن‌ها در پک، کشش ایده آل و آهار خوب، ساخت نخ به انجام می‌رسد. از مزایای بسیار مهم نخ فیلامنت در ساخت فرش ماشینی، عدم پرزدهی فرش است، به این دلیل که به علت پیوسته بودن، الیاف به سادگی از میان تار و پود فرش به بیرون هدایت نمی‌شود.
انواع نخ فیلامنت
انواع نخ‌های استخراج شده توسط دستگاه ریسی از نخ فیلامنت به دو دسته تقسیم می‌شوند. این دو دسته شامل موارد زیر می‌شود:
- نخ مونوفیلامنتی: نخ‌های مونو فیلامنتی از یک الیاف با ضخامت بالا تشکیل شده و از مهم‌ترین مدل‌های نخ مونو فیلامنتی عبارتند از: نخ متالیک، نخ شفاف کوک، نخ‌های ماهیگیری، ابریشم و… .
- نخ مولتی فیلامنتی: نخ‌های مولتی فیلامنتی که اغلب با نام نخ چند فیلامنتی نیز شناخته می‌شود، از چند الیاف فیلامنت تشکیل شده است.
نمرات قابل تولید نخ فیلامنت
نمرات قابل تولید نخ فیلامنت به عوامل مختلفی نظیر تعداد فیلامنت و همچنین تجهیزات و ماشین آلات کارخانجات تولید کننده نخ فیلامنت بستگی خواهد داشت. اما به طور کلی و براساس بررسی‌های انجام شده معمولا نمرات قابل تولید این نوع نخ بین 600 تا 3000 دنیر می‌باشد. نمره تکس به وزن هر 1000 متر نخ تولید شده منوط می‌گردد، به این صورت است که نمره تکس نخ 150، به این معنا است که هر 1000 متر نخ 150 گرم وزن دارد. نمره دنیر به وزن هر 9000 متر نخ تولید شده منوط می‌گردد. بدین صورت که دنیر 1500 نخ فلامنت به این معناست که هر 9000 متر نخ فلامنت ، 1500 گرم وزن دارد. در فیلامنت ایران، دنیر لفظ کاربردی تری نسبت به تکس داشته و بیشتر لفظ دنیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. دنیر 1500 فیلامنت بیشترین کاربرد را داشته و مبنای اندازه گیری نخ برای قیمت گذاری نسبی است.
